Skuteczność terapii logopedycznej online

Logopeda online? Czy to ma sens?

Przed marcem 2020 roku konsultacje i zajęcia logopedyczne online prowadziły nieliczne osoby. Podobnie zresztą było z innymi usługami medycznymi i edukacyjnymi - zdecydowana większość specjalistów pracowała wyłącznie stacjonarnie. To się jednak zmieniło w związku z wyjątkową sytuacją epidemiologiczną na całym świecie.

Okazało się, że terapia logopedyczna online jest jedynym wyjściem i jedyną szansą dla naszych obecnych i przyszłych pacjentów. Kilkumiesięczna przerwa niejednokrotnie oznaczałaby dla osób, z którymi pracujemy utratę dotychczasowych efektów działań, a więc tak naprawdę utratę zainwestowanego przez nich czasu i pieniędzy. Nowi pacjenci natomiast musieliby czekać na ustabilizowanie się sytuacji i cały czas borykać się z wadami wymowy, które są dla nich olbrzymią przeszkodą w życiu zawodowym i osobistym.

Podjęłyśmy więc decyzję: przechodzimy w tryb pracy online. Była to jedna z najlepszych i najbardziej przełomowych decyzji w historii funkcjonowania naszego gabinetu. Okazało się, że terapia logopedyczna online nie tylko ma sens, ale przynosi świetne efekty. Dzięki terapii na odległość z naszej pomocy mogą teraz korzystać Polacy mieszkający na całym świecie, którzy tak naprawdę, w innych warunkach, nie mieliby możliwości podjęcia terapii. Odkąd wprowadziłyśmy zajęcia na odległość miałyśmy okazję łączyć się z pacjentami m.in. z Australii, USA, Wielkiej Brytanii, Szwajcarii, Niemiec, Hiszpanii, Szwecji czy Cypru.

Jak przebiega konsultacja logopedyczna online?

Podczas zajęć korzystamy zazwyczaj z połączenia za pomocą Skype’a lub Zooma. Wcześniej oczywiście korespondujemy ze sobą, żeby dowiedzieć się, jakiego problemu będzie dotyczyć spotkanie, co pozwala maksymalnie wykorzystać czas konsultacji. Oprócz ważnych aspektów technicznych, na które zwracamy uwagę (m.in. oświetlenie, jakość połączenia), prosimy o przygotowanie kilku “gadżetów”, które ułatwiają ocenę budowy jamy ustnej (w tym wędzidełka) oraz prawidłowej pozycji spoczynkowej języka i połykania. Najczęściej przydają się: mała łyżeczka (w zastępstwie szpatułki laryngologicznej), słomka do picia, coś do przegryzienia i picia, mała latarka (lub telefon z funkcją latarki, który umożliwi odpowiednie doświetlenie jamy ustnej). Często prosimy o nagrania, które później odsłuchujemy i konsultujemy zespołowo, żeby jak najlepiej zaplanować terapię.

W jaki sposób jest prowadzona terapia logopedyczna online?

Terapia online niewiele różni się od stacjonarnej: zazwyczaj spotykamy się raz w tygodniu, ponieważ taka częstotliwość zajęć daje najlepsze efekty i podtrzymuje odpowiedni stopień motywacji. Wykorzystujemy różne platformy do połączeń online, biorąc pod uwagę preferencje pacjentów i ich możliwości techniczne. Materiały wykorzystywane do ćwiczeń podczas zajęć oraz w domu są wysyłane mailowo, więc pacjenci mają do nich dostęp w każdej chwili. Częściej prosimy również o nagrania w trakcie trwania terapii, żeby móc porównać efekty i ustalić dalszy plan działania. Jesteśmy w ciągłym kontakcie mailowym i telefonicznym.

Co jest skuteczniejsze: zajęcia stacjonarne czy terapia online?

Trudno jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie. Na pewno udało nam się wyprowadzić z wad wymowy wielu pacjentów, których nigdy nie widziałyśmy na żywo. Gdyby nie możliwość uczestniczenia w zajęciach z logopedą online, wciąż borykaliby się z rotacyzmem, seplenieniem czy jąkaniem. Tak naprawdę jesteśmy zwolenniczkami terapii stacjonarnej i jeżeli to tylko możliwe, to konsultacje są prowadzone w tradycyjny sposób. Dotyczy to zwłaszcza pacjentów, u których potrzebna jest terapia zaburzeń miofunkcjonalnych. Podczas zajęć online nie mamy możliwości badania palpacyjnego, a więc m.in. oceny napięcia mięśniowego. Bywa, że wolałybyśmy dokładniej zobaczyć jamę ustną, podnieść język, żeby ocenić jego ruchomość lub wykonać masaż logopedyczny. Szczególnie zatem cenimy możliwość prowadzenia zajęć hybrydowych: pacjenci przyjeżdżają do nas na konsultacje oraz, gdy widzimy taką potrzebę, niektóre spotkania w trakcie trwania terapii. Czasami, po kilku pierwszych zajęciach, uznajemy, że przy danej formie zaburzenia terapia online nie będzie skuteczna i wówczas nie podejmujemy się dalszej terapii. Myślę, że to jest właśnie uczciwe i profesjonalne podejście do zawodu logopedy i do oczekiwań pacjenta.

Trzeba też zaznaczyć, że nasz gabinet jest wyjątkowy, ponieważ pracujemy wyłącznie z dorosłymi i starszą młodzieżą, dla których forma prowadzenia zajęć nie jest tak istotna. Nasi pacjenci są zmotywowani i skoncentrowani przez cały czas trwania spotkania. Wiemy, że zajęcia online w przypadku dzieci to dużo bardziej złożony problem.

Kto korzysta z terapii online?

W obecnej sytuacji epidemiologicznej - wszyscy nasi stali i nowi pacjenci. W normalnych warunkach są to natomiast osoby, które mieszkają poza Krakowem a najczęściej za granicą. Pacjenci spoza Krakowa często korzystają z zajęć prowadzonych w trybie hybrydowym, a więc przyjeżdżają do nas od czasu do czasu, by spotkać się na żywo. Decydują się na nasz gabinet, ponieważ w miejscu ich zamieszkania nie ma logopedów, którzy specjalizują się w pracy z osobami dorosłymi. Natomiast pacjenci z zagranicy tak naprawdę nie mają innej możliwości, ponieważ znalezienie na miejscu polskiego logopedy prowadzącego terapię dorosłych graniczy z cudem. Mają zatem dwa wyjścia: nie robić nic lub spróbować terapii online. Wybierają, i słusznie, drugą możliwość.